Etappe
1: Weesp - Naarden (18 km).
Vrijdag 17-februari 2012
Koning Willem I zelf gaf in 1815 de opdracht om de Nieuwe Hollandse Waterlinie aan te leggen. Water is meestal onze vijand, maar als verdedigingsmiddel een bewezen vriend. Over een lengte van 85 km konden grote gebieden ten oosten van wat nu de Randstad is, onder water gezet worden met op de zwakke plekken een stelsel van maar liefst 60 forten en verdedigingswerken. Inundatiesluizen zorgden voor snelle wateraanvoer, binnen enkele weken kon de linie zijn geactiveerd. De linie is 3 maal preventief ingezet, in 1870, 1914 en 1940, maar nooit direct aangevallen. Er zijn in Berlijn documenten uit de WO-I gevonden die duidelijk aangaven dat het geen zin had om de vesting Holland aan te vallen want daar was toch geen doorkomen aan. Het zou de Duitsers teveel verliezen kosten. De vesting werd meerdere malen versterkt en zelfs vlak voor WO-II zijn er nog honderden kazematten en groepsschuilplaatsen bijgebouwd. Omdat de linie tot 1951 nog een militaire functie had zijn vrijwel alle verdedigingswerken bewaard gebleven. Het streven is om de hele Waterlinie op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO te krijgen. Ter voorbereiding is het hele gebied aangewezen als Nationaal Landschap en zijn alle fortificaties, inclusief de kazematten tot Rijksmonument verheven.
We hebben niets met Weesp, maar het is nu wel de tweede maal dat we in deze plaats onze voetstappen gaan neerzetten. De vorige gelegenheid was een tussenstop bij het wandelen van het Trekvogelpad en vandaag als startpunt voor het Waterliniepad. We zetten de auto in Naarden/Bussum op het station en enige tijd later staan we op het station van Weesp.
|
|
Weesp kennen we van gezellige terrasjes in een warme avondzon, nu is het er koud met een waterig winterzonnetje. Er ligt nog ijs in de Vecht, maar na het ‘net niet Elfstedentocht gevoel” mag het nu wel snel verdwijnen. Een bijkomend voordeel van deze bladloze periode is de mogelijkheid om de forten en kazematten beter te zien. In hartje zomer liggen deze werken verscholen en bijna onzichtbaar in het landschap. We lopen tenslotte het Waterliniepad en dan wil je ook wel wat zien.
 |
 |
Het fort aan de Ossenmarkt vormt het verdedigingscentrum van de vesting Weesp. Deze bomvrije ronde toren is gebouwd in 1854 als onderdeel van de Hollandse Waterlinie. We verlaten Weesp richting Muiden en lopen daarbij over een dijk langs de Vecht. De tientallen woonboten die er liggen zullen aan de waterkant vast wel erg fraai zijn, maar wij lopen langs de achterkant. Na het passeren van de snelweg Hilversum-Amsterdam (A1) komen we uit in vestingstad Muiden.
 |
 |
 |
Op de achtergrond zien we de torens van het Muiderslot, daar ligt ook het keerpunt op de route van waar we met een boog weer terug gaan lopen richting snelweg. In het begin staan er alleen nieuwbouwwoningen die ons het ergste doen vrezen, maar gaandeweg komen we toch in een ouder gedeelte van het stadje. Het eerste oude gebouw dat we zien is een kerk, inclusief een toren met kantelen. Geen allerdaags gezicht voor een kerk.
 |
 |
De Grote Zeesluis in de
Vecht vormt het middelpunt van de destijds zeer belangrijke vesting. Met behulp
van deze sluis kon het hele achterland tot Utrecht onder water gezet kon worden.
Ook het Muiderslot was een onderdeel van de vesting, ondanks zijn Middeleeuwse
komaf. Het slot zelf is vandaag niet van binnen te bezichtigen, maar de
buitenkant is ook al heel bijzonder. Een echt kasteel, vierkant met robuuste
torens en een diepe slotgracht. Geen wonder dat dit ook een onderdeel vormde van
de Waterlinie. Er worden vandaag filmopnamen gemaakt, daarvoor worden we
tegengehouden. Keer op keer rijdt een man met paard en wagen de hoek om voor een
volgende filmshot. Hij draagt daarbij een koningsgewaad en is zelfs getooid met
een kroontje.
Muiden is erg in trek bij de planners van langeafstandswandelingen. Er lopen maar liefst 5 wandelingen door het stadje.
 |
Zoals te zien bij alle vestingwerken van de Waterlinie kwam het gevaar altijd uit het Oosten.
Vanuit de stad zelf konden de kazematten en kazernes makkelijk worden bereikt, in tegenstelling tot de oostzijde waar tot op de dag van vandaag aarden wallen en grachten domineren. Samen met het onderwater gezette achterland vielen de stellingen in die tijd vrij gemakkelijk te verdedigen. Omdat de linie nog tot na de tweede Wereldoorlog een functie heeft gehad is er veel bewaard gebleven. Er zijn nog honderden kazematten en groepsschuilplaatsen bewaard gebleven en Muiden geeft daar een goed voorbeeld van. Het woord bunker is korter dan kazemat, maar uit den boze want dat is de Duitse benaming. Nederland had kazematten.
 |
 |
In Muiden maken we nog een tussenstop in “Oom Co”, een middeleeuws café waar de open haard gezellig brandt. Het is wat laat op de dag en we hopen Naarden toch nog wel met daglicht te bereiken. We zetten er flink de pas in en lopen langs het uitwateringskanaal van het Naardermeer richting het meer zelf. Ondanks het drassige dijkpad zijn we vrij snel bij de Visserij, een boerderij complex bij de ingang van het afwateringskanaal. Iets verder komen we een oud gebouw tegen dat de “Machine” heet.
 |
 |
 |
|
De inmiddels laagstaande zon geeft een mooi beeld van het nog bevroren meer. Even verder zien we een witte reiger, die net iets te ver weg is voor een scherpe foto.
 |
 |
 |
 |
 |
